اقرار چیست؟

مفهوم اقرار در قانون مدنی به معنای اظهار و بیان یک مطلب که ممکن است به ضرر خود و یا به نفع دیگری صورت گیرد یا حتی تصریح یک اقدام جنایی از سوی متهم یا فرد متهم به این اقدام می‌باشد.

اقرار شامل عناصری مانند وجود حق یا منافع دیگری، ضرر شخص اقرارکننده و اطلاع‌رسانی می‌باشد. اقرار خارج از محیط دادگاه، در صورتی که توسط یک سند رسمی ثبت شده باشد یا شهودی از آن ارائه شود، اعتبار دار محسوب خواهد شد.

با توجه به قوانین موجود در نظام حقوقی ایران، تثبیت یا اثبات ادعا در دعاوی حقوقی و کیفری، باید به وسیله ارائه دلایل یا ادله از سوی مدعی انجام شود.

قوانین مربوط به آیین دادرسی کیفری و مدنی، مواردی که باید ارائه شوند برای ثابت کردن دعوا را مشخص کرده‌اند. بدون دلایل یا ادله معتبر برای اثبات دعوا، مدعی قادر نخواهد بود ادعای خود را ثابت کند و دعوایش بی‌نتیجه خواهد بود.

می‌توان اقرار، سوگند، شهادت و شواهدی از جمله دلایل و ادله معتبر برای اثبات دعوا در دعاوی حقوقی و کیفری دانست.

هرکدام از این دلایل و ادله، شرایط و مقررات خاص خود را دارند و در صورت رعایت نشدن این شرایط، اثبات مورد استناد، توسط افراد دعوا کننده قبول نخواهد شد.

اقرار، یکی از دلایل معتبر برای اثبات دعوا در دعاوی حقوقی و کیفری است که شرایط خاص خود را دارد و در صورت رعایت شرایط مورد نیاز، اولویت در اثبات دعوا خواهد داشت.

در این مقاله، قصد داریم به تشریح مفهوم اقرار در قانون مدنی و جزئیات اجزای آن بپردازیم؛ سپس، اقرار خارج از دادگاه را از منظر قانون مورد بررسی قرار دهیم. در صورت وجود سوالات یا ابهامات، لطفاً با ما همراه باشید.

معنا و مفهوم اقرار چیست ؟

در پاسخ به سوال در مورد معنی اقرار در قانون مدنی و اجزای آن، باید اشاره کرد که اقرار یکی از اهم ادله اثبات دعوا در دعاوی حقوقی و کیفری محسوب می‌شود.

قوانین مربوط به اقرار و جزئیات آن، در قوانین مدنی و مجازات اسلامی مورد توجه قرار گرفته است. برای تفهیم مفهوم اقرار در قانون مدنی و جزئیات آن، می‌توان به ماده 1259 قانون مدنی و 164 قانون مجازات اسلامی مراجعه نمود.

بنا به ماده 1259 قانون مدنی، اقرار به معنای اظهار نظر یا اعتراف شخصی به واقعیت خاصی است که به زیان خود و به سود دیگری خارج از خود اعلام می‌کند.

در وهله اول، اقرار اشاره می‌کند به هنگامی که فرد، به صورت شفاهی یا کتبی، اطلاعاتی را که ممکن است آثار مفید برای کسی داشته باشد و در عین حال برای فرد خود زیانآور باشد، اعلام می‌کند.

بنا به ماده 164 قانون مجازات اسلامی، اقرار مرتبط است با اعتراف فرد متهم یا متجاوز به ارتکاب یک جرم، به خود و انجام آن جرم توسط خودش.

این نوع اقرار به اشتراک گذاشتن فرد در ارتکاب یک جرم از سوی خودش است. بنابراین، پس از اعتراف فرد متهم یا متجاوز، اقرار به وقوع خواهد پیوست.

اجزای اقرار بر اساس قانون مدنی

معنی اقرار در قانون مدنی و اجزای آن از اهمیت بالایی در دعاوی حقوقی و کیفری برخوردار است. اقرار یکی از ادله اثبات دعوی در دعاوی مختلف می‌باشد.

آیین‌نامه‌های حقوقی و کیفری مصرح کرده‌اند که بدون ادله اثبات دعوی، مدعی قادر نخواهد بود ادعای خود را ثابت کند و اقرار از ادله اثبات دعوی معمولی در دعاوی حقوقی و کیفری است.

بنا به ماده 1259 قانون مدنی، اقرار به معنای اعلام وجود حقی است که از سوی اقرارکننده بر ضرر خود و به سود دیگری اعلام می‌شود.

اجزای اقرار شامل اخبار (خبر دادن از مسأله‌ای)، وجود حق، اقرار به نفع دیگری، و وجود ضرر برای اقرارکننده می‌باشد. می‌توان این اجزا را به طور جداگانه بررسی نمود.

1. **اخبار یا خبر دادن از امری:** معنای اعلام یک امر یا وقوع حقی است. این اعلام می‌تواند به صورت شفاهی یا کتبی صورت بگیرد و مربوط به زمان حال یا گذشته می‌شود.

2. **وجود یک حق:** اقرار، اعلام وجود حقی از سوی اقرارکننده است. حق یک مزیت یا امکان ویژه برای یک فرد یا گروه از افراد است و جزو اجزای اقرار است.

3. **اقرار به نفع دیگری:** این بخش به اعلام حقی برای دیگری، با ضرر شخص اقرارکننده اشاره دارد. به عبارت دیگر، اقرار در صورتی حقیقت‌پذیر است که به سود دیگری اعلام شود و به ضرر شخص اقرارکننده باشد.

4. **ضرر خود اقرارکننده:** اقرار مرتبط با اعلام یک حق به سود دیگری و ضرر شخص اقرارکننده می‌باشد. اگر این اعلام حق برای دیگری باشد و باعث زیان شخص اقرارکننده شود، این نوع اقرار معتبر است.

به این ترتیب، توضیح دادن اجزای اقرار در قانون مدنی می‌تواند به بهترین شکل مفهوم اصلی و اهمیت آن را در حوزه حقوقی و کیفری روشن نماید.

اعتبار اقرار خارج از دادگاه چگونه است ؟

در بخش‌های قبلی، مفهوم و اجزای اقرار از دیدگاه قانون مدنی بیان شد. حال در این بخش، به بررسی اعتبار اقرار خارج از دادگاه می‌پردازیم.

در شرایط مختلف، اقراری که خارج از دادگاه انجام شده است، می‌تواند اعتبار داشته باشد و یا نداشته باشد. این شرایط عبارتند از:

**1. اقراری که طی سند رسمی باشد:**
چنانچه اقرار به وجود یک حق برای دیگری، مثلاً از سوی اقرارکننده، به موجب سند رسمی صورت گرفته باشد، حتی اگر این اقرار خارج از دادگاه رخ داده باشد، اعتبار دارد و قابل پذیرش به عنوان مدرک در دادگاه محسوب می‌شود.

**2. اقراری که شهود بر آن، شهادت دهند:**
چنانچه اقرار خارج از دادگاه صورت گرفته باشد، اما افراد شهودی بر وقوع آن، شهادت دهند، این اقرار در دادگاه مورد قبول و اعتبار قرار می‌گیرد. البته، این در صورتی صدق می‌کند که اثبات اصلی دعوا نیز، با شهادت افراد شهود به تأیید برسد.

این شرایط مشخص می‌کنند که در صورتی که اقرار خارج از دادگاه مطابق با این موارد باشد، می‌تواند به عنوان مدرک قابل قبول در دادگاه محسوب شود و تأثیر گذار بر ادعاهای مطرح شده در دادگاه باشد.

سوالات متدوال:

۱- تعریف اقرار در حقوق چیست ؟
اقرار در حقوق به معنای اعلام یک مطلب یا فعلی که منجر به ضرر خود و به نفع دیگری می‌شود.

۲- اجزای اقرار در حقوق کدامند؟
اجزای اقرار شامل وجود یک حق، نفع دیگری، ضرر خود و خبر دادن می‌باشد.

۳- اعتبار اقرار خارج از دادگاه به چه صورت می باشد ؟
اقرار خارج از دادگاه در صورتی که از طریق یک سند رسمی صورت گیرد یا افراد شهودی بر آن شهادت دهند، دارای اعتبار است.