محاربه یعنی چی؟

“همانطور که در ماده ۲۷۹ قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ ذکر شده است، جرم محاربه به معنای استفاده از سلاح به‌منظور تهدید جان، مال یا شرافت افراد یا ایجاد ناامنی در جامعه است.

برای اثبات این جرم، نتیجه‌ای که ایجاد می‌شود، یعنی ناامنی در محیط، باید رخ دهد. بنابراین، اگر فرد مجرم به هر دلیلی نتواند این نتیجه را به وجود آورد، به عنوان محارب شناخته نمی‌شود.”

“در ادامه ماده ۲۷۹، این نکته آمده است که هرگاه کسی با انگیزه شخصی سلاح را به سوی یک یا چند شخص خاص بکشد و این اقدام جنبه عمومی نداشته باشد یا اگر کسی به سوی مردم سلاح بکشد اما به دلیل ناتوانی نتواند امنیت را مورد تهدید قرار دهد، به عنوان محارب شناخته نمی‌شود. واژه ‘مردم’ در این متن نشان‌دهنده عمومیت موجودیت در جرم است.

معنای سلاح در اینجا هر ابزار یا وسیله‌ای است که در درگیری بین افراد به‌کار می‌رود، از جمله شمشیر، کمان و تیر، و سایر سلاح‌های مدرن. همچنین، کشیدن سلاح در جرم محاربه به معنای نمایش علنی آن است.

به همین دلیل، برای شناختن فرد به‌عنوان محارب، لازم نیست واقعا از سلاح استفاده کند یا شلیک کند؛ به تنهایی نمایش علنی از سلاح کفایت می‌کند. به عنوان مثال، فردی که وارد مکان عمومیی شود و سلاح را نشان دهد و بدون اینکه آن را شلیک کند، مردم را ترسانده باشد، به عنوان محارب تلقی می‌شود.”

 بیشتر بخوانید : مجازات جرم تهدید

محارب کیست ؟

تعریف محاربه در اسلام مورد تفسیر و بررسی بسیاری از دین‌دانان و حقوق‌دانان قرار گرفته است. تعریفات مختلفی از این مفهوم ارائه شده است که در نظر گرفتن هر یک از آنها نشان‌دهنده‌ی اهمیت و گستردگی این مفهوم است.

به‌طور کلی، محاربه به معنای استفاده از اسلحه و ایجاد تهدید برای مردم و امنیت جامعه است. تفسیر این مفهوم در مواقع مختلف توسط محققان و حقوق‌دانان با توجه به شرایط و زمینه‌های مختلف ممکن است متفاوت باشد. از تعاریف مختلفی که ارائه شده است، می‌توان به این موارد اشاره کرد:

1. **تعریف امام خمینی:** محارب کسی است که اسلحه خود را برای ترساندن مردم آماده می‌کند و در هر شرایطی (شب یا روز، خشکی یا دریا) برای ایجاد فساد و هراس در جامعه اقدام می‌کند.

2. **تعریف استاد عبدالقادر عوده:** محاربه متمرکز بر اقدامات متعددی است که به وسیله‌ی زور و تهدید به هراس و ایجاد ترس در مردم منجر به سلب آزادی و امنیت آنها می‌شود.

3. **تعریف صاحب جواهر:** محارب هر کسی است که اسلحه‌ای را برای ترساندن مردم به دست یا حمل کند، به‌گونه‌ای که فساد و تباهی در جامعه ایجاد شود.

4. **تعریف قانون مجازات اسلامی:** این تعریف به شکل قانونی‌تر ارائه شده و هر فردی که برای ایجاد رعب و هراس و سلب آزادی و امنیت مردم از اسلحه استفاده کند، به عنوان محارب و مفسد فی الارض شناخته می‌شود.

این تعاریف نشان می‌دهد که محاربه نه تنها به مسائل اجتماعی و امنیتی مرتبط است بلکه به زمینه‌های مختلف از جمله اقتصاد، اخلاق، و آسایش عمومی نیز ارتباط دارد.

شرایط تحقق جرم محاربه چیست؟

“به طور اضافی به کشیدن سلاح، نیاز به قصد خاص برای تعرض به جان، مال یا ناموس مردم وجود دارد تا این جرم تحقق یابد. به‌عنوان مثال، اگر شخصی به دلیل ترس یا واکنش غیرمنتظره‌ای، یک اسلحه هوایی شلیک کند، نمی‌توان او را به عنوان محارب شناخت.

با این حال، اگر قصد اصلی شخص سرقت باشد و او برای این منظور سلاح بکشد و در عین حال آگاه باشد که این اقدام منجر به سلب امنیت عمومی مردم خواهد شد، او به عنوان محارب شناخته می‌شود. به‌عبارت دیگر، آگاهی و قصد او در ایجاد سلب امنیت عمومی، باعث محاسبه او به‌عنوان محارب خواهد شد.”

مجازات محارب چیست؟

“به‌طبق ماده‌ی ۲۸۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، مجازات محاربه شامل اعدام، صلب، قطع دست راست و پای چپ، و نفی بلد می‌شود. نفی بلد به‌معنای تبعید است و صلب به‌معنای به‌صلیب کشیدن است.

تصمیم در مورد اینکه کدام یک از این مجازات‌ها مناسب برای جرم محاربه است، به‌عهده‌ی قاضی مربوطه است و با توجه به شرایط و جزئیات جرم، او تصمیم می‌گیرد که کدام مجازات مناسب و تناسبی با جرم ارتکابی است.”